علت بی حس شدن دست ها
بی حسی و گزگز دست ها معمولا بدون هیچ علت خطرناکی بوده و گاها به دلیل گرفتگی و ثابت ماندن دست در یک حالت و یا حتی عوارض دارویی اتفاق می افتد. اما در برخی موارد ممکن است بی حسی علت دیگری داشته و پیامد یک بیماری باشد. برخی مواردی که سبب بی حس شدن دست ها می شود عبارتند از
- دیابت
- سندرم تونل کارپال
- سکته مغزی
- کمبود ویتامین
- مصرف داروهای خاص
- دیسک گردن
- اختلال تیروئید
- خون رسانی ضعیف
- مصرف الکل
- حمله قلبی
در صورتی که به همراه بی حس شدن دست ها علائم دیگری نیز داشته باشید نیاز است تا به پزشک مراجعه کنید.
سکته مغزی و بی حسی دست ها
در صورتی که در هنگام بی حس شدن دست ها علائم زیر را مشاهده کردید ممکن است نشانه ای از سکته مغزی باشد
- افتادگی صورت
- اختلال در بینایی یک یا هر دو چشم
- سردرد شدید و ناگهانی
- از دست دادن تعادل
- سرگیجه شدید و ناگهانی
- اختلال در تکلم
کمبود ویتامین و گزگز دست ها
ویتامین ها به خصوص ویتامین B12 برای داشتن اعصابی سالم بسیار ضروری است. کمبود این ویتامین می تواند منجر به گزگز دست ها شود. در کنار ویتامین B12، پتاسیم و منیزیم نیز می تواند سبب بی حسی دست ها شود. از دیگر علائم کمبود ویتامین می توان به موارد زیر اشاره کرد
- زردی رنگ پوست و چشم
- نداشتن تعادل در راه رفتن
- ضعف و خستگی
داشتن رژیم غذایی مناسب و مصرف قرص های ویتامین B12 با تجویز پزشک می تواند در جهت بهبود کمبود ویتامین بدن شما موثر باشد.
مصرف دارو و تاثیر آن در بی حسی دست
در پی استفاده از برخی داروها همانند داروهای ضد سرطان، داروهای فشار خون، آنتی بیوتیک ها و ... بی حسی در اندام های بدن به خصوص دست ها ایجاد می شود. همچنین مصرف این داروها ممکن است علاوه بر بی حسی سبب ضعف و ایجاد احساس غیرطبیعی در دستان شما شود.
دیسک گردن
دیسک گردن و پارگی دیسک بر اعصاب و ستون فقرات شما تاثیر گذاشته و علاوه بر بی حس شدن دست ها سبب درد و ضعف در بازوها و پاها می شود. دکتر الهه محقق منتظری متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات (نورولوژی) در راه تشخیص و درمان بی حسی دست ها می تواند شما را همراهی کند.
خونرسانی ضعیف و مورمور شدن دست ها
باریک شدن رگ های خونی و یا بیماری رینود از رسیدن خون کافی به دست و پا جلوگیری می کند. این خونرسانی ضعیف سبب می شود که انگشتان دست بی حس، رنگ پریده و سرد شوند. همچنین زمانی که به سرماخوردگی مبتلا هستید و یا استرس دارید ممکن است شاهد این علائم باشید. این بیماری از طریق دارو قابل درمان است.
دیابت و ارتباط آن با بی حسی دست
دیابت سبب اختلال در انتقال قند از جریان خون به سلول ها می شود. قند خون بالا برای مدت طولانی منجر به آسیب عصبی خواهد شد. احساس سوزش، درد، ضعف و عدم تعادل به همراه بی حس شدن دست ها می تواند به علت دیابت باشد.
سندرم تونل کارپال
تونل کارپال گذرگاه باریکی است که از مچ دست عبور کرده و در مرکز آن عصب میانی قرار دارد. عصب میانی (مدین) در ناحیه مچ دست از زیر بافت همبندی و از روی استخوان های مچ دست عبور می کنند. اگر بنا به هر دلیلی این کانال تنگ شده و به عصب میانی فشار وارد شود، اختلالات حسی و حرکتی در دست ها و انگشتان ظاهر می شود. به این بیماری سندرم کانال کارپال گویند. این بیماری بیشتر در زنان و همچنین کاربران رایانه، مکانیک های خودرو، قصاب ها و هر فعالیت دیگری که مدام تکرار شود شایع است. انجام فعالیت های تکراری همانند تایپ کردن می تواند به این تونل و عصب میانی فشار وارد کرده و در نتیجه احساس درد، ضعف و سوزن سوزن شدن را خواهید داشت.
علائم سندرم کارپال
زمانی که فرد به سندرم تونل کارپال دچار شود علائمی شامل کرختی، گزگز و درد را دارد و این علائم با حرکات بیش تر دست و همچنین فعالیت های سنگین شدیدتر خواهد شد. در برخی موارد استراحت دادن دست و عدم حرکت آن سبب بهبودی می شود.
نحوه تشخیص سندرم تونل کارپال
در ابتدا پزشک با زدن ضرباتی آرام بر روی مچ دست و عصب میانی، درد و سوزش را چک می کند. به این تست نشانه تیل (tail sign) می گویند. اگر فرد در این ناحیه دارای سوزش و دردی که تیر می کشد باشد با احتمال بالا دچار سندرم تونل کارپال شده است.
تست بعدی آزمایش فالن (phalen test) است. در این آزمایش بیمار ساعد خود را به صورت افقی در هوا نگه داشته و یا از پشت دو دست را به هم می چسباند. فرد یک دقیقه در این وضعیت دست ها را نگه داشته و اگر کرختی و خواب رفتگی احساس کرد دچار سندرم تونل کارپال شده است.
تشخیص قطعی سندرم تونل کارپال با انجام مطالعات الکترودیاگنوزیس (EMG) و همچنین مطالعات هدایت عصبی صورت می گیرد که در سندرم تونل کارپال شاهد تاخیر هدایتی حسی و حرکتی عصب میانی در مچ دست هستیم.
نحوه درمان سندرم تونل کارپال
درمان سندرم تونل کارپال بسته به مرحله و شدت بیماری متفاوت است. در مراحل اولیه بیماری ممکن است از روش های زیر استفاده شود
- آتل بندی
- داروها همانند آسپرین و بروفن و ...
در مراحل پیشرفته تر بیماری ممکن است از تزریق دارو به داخل تونل کارپ و آتل مچی بصورت تمام وقت استفاده شود. همچنین ممکن است پزشک در رابطه با تغییر وضعیت محیط کار نیز پیشنهاداتی داشته باشد. مصرف ویتامین ب6 و نهایتا جراحی نیز می تواند راه دیگر درمان باشد. جراحی در 90% موارد موفقیت آمیز است اما بهبود کامل ممکن است چند ماه زمانبر باشد.