میوپاتی - نشانه ها، انواع و نحوه درمان آن

میوپاتی چیست؟

میوپاتی یا آسیب ماهیچه ایی به انگلیسی Myopathy بیماری عضلانی است که بدلیل اختلال در عملکرد عضلات ظاهر می شود. ضعف عضلانی نتیجه این بیماری است. عضلات با منقبض شدن کار خود را انجام می دهند. عضلات از پروتئین و فیبر و ساختارهای دیگر تشکیل شده اند. اختلال در عملکرد فیبرهای عضلانی، ضعف عضلانی را در پی دارد. 

علت بیماری میوپاتی

بصورت کلی دو گروه از بیماری ها سبب بروز میوپاتی می شوند

بیماری های ژنتیکی

بیماری های ژنتیکی همانند دیستروفی ماهیچه (دیستروفی یا دش پروردگی به هر نوع اختلال رشدی در موجودات، بافت ها و اندام های زنده در اثر سوء تغذیه و نبود مواد غذایی گفته می شود)

بیماری های اکتسابی

بیماری های اکتسابی همانند التهاب بافت همبند و عوارض کورتیکوستروئیدها (التهاب بافت همبند یا درماتومیوزیت به انگلیسی Dermatomyositis به تغییرات تخریبی ر پوست و عضلات گفته می شود)

همان طور که اشاره شد برخی از میوپاتی ها ژنتیکی بوده و از والدین به کودکان منتقل می شوند و برخی دیگر می توانند به دلیل بیماری خود ایمنی، اختلالات متابولیکی و اکتسابی باشند. برخی از میوپاتی ها پایدار هستند اما انتظار می رود که برخی دیگر به مرور زمان شدیدتر و بدتر شوند.

علائم و نشانه های میوپاتی

بیماران مبتلا به میوپاتی ممکن است موارد زیر را داشته باشند

• خستگی سریع تر نسبت به سایر افراد
• ضعف عضلانی
• بد شکلی اندام و ستون فقرات
• درد و گرفتگی عضلانی
• حساسیت
• درد
• مشکل در راه رفتن

انواع میوپاتی

بیماری میوپاتی با توجه به علت بروز آن به انواع مختلفی دسته بندی می شوند: میوپاتی ارثی، میوپاتی مادرزادی و میوپاتی اکتسابی

میوپاتی مادرزادی

بیماری میوپاتی مادرزادی یعنی میوپاتی که فرد با آن متولد می شود. بسیاری از این شرایط ارثی است و یا از طریق ژنتیک توسط والدین منتقل می شود. برخی مواقع بیماری ارثی تا زمانی که فرد به سنین بالاتر نرسد ظاهر نمی شود. در حالی که علائم بیماری میوپاتی مادرزادی اکثرا از سنین بسیار پایین آغاز می شود. میوپاتی مادرزادی را می توان با علائمی همچون تاخیر در رشد، ناهنجاری در صورت و اسکلت تشخیص داد. میوپاتی مادرزادی خود به دو دسته تقسیم بندی می شود

میوپاتی هسته مرکزی

میوپاتی هسته مرکزی یک بیماری ارثی است و باعث ضعف و مشکلات استخوانی و همچنین واکنش شدید به بعضی از داروها می شود. شدت این بیماری در افراد متفاوت است.

دیستروفی عضلانی

دیستروفی عضلانی بیماری است که در اثر تحلیل رفتن عضلات و یا سلول های عضلانی که بصورت غیر طبیعی ایجاد می شوند، ظاهر می شود. این گونه بیماری ممکن است منجر به مشکلات جسمی نیز شود. اختلالات شدید در بلعیدن و همچنین مشکلات گفتاری از جمله عوارض این بیماری است.

میوپاتی ارثی

میوپاتی ارثی خود به سه دسته زیر تقسیم بندی می شود

1. میوپاتی میتوکندری
2. میوپاتی متابولیک
3. میوپاتی نمالین

میوپاتی میتوکندری

میوپاتی میتوکندری بدلیل نقص در بخش تولید کننده انرژی سلول، میتوکندری است. این بیماری انواع مختلفی دارد و می تواند بدلیل ژنتیک و یا بدون سابقه خانوادگی رخ دهد.

میوپاتی متابولیک

میوپاتی متابولیک بدلیل مشکلات متابولیکی است که در عملکرد ماهیچه ها اختلال ایجاد می کند. برخی از میوپاتی های متابولیکی بدلیل نقص در ژن ها است که حرکت طبیی عضلات را کند می کند.

میوپاتی نمالین

میوپاتی نمالین به گروهی از اختلالات گفته می شود که در ساختار میله های به نام نمالین در عضلات ایجاد می شود. این بیماری اغلب با ضعف عضلات تنفسی همراه است.

میوپاتی اکتسابی

میوپاتی اکتسابی نیز همانند سایر انواع میوپاتی خود به چند دسته تقسیم می شود

1. میوپاتی التهابی
2. میوپاتی سمی
3. میوپاتی غدد درون ریز
4. میوپاتی عفونی
5. میوپاتی ثانویه

در ادامه به اختصار به توضیحی از هر نوع میوپاتی اکسابی می پردازیم.

میوپاتی التهابی

میوپاتی التهابی زمانی رخ می دهد که بدن به خود حمله کرده (خود ایمنی) و سبب تحلیل رفتن عضلات و اختلال در عملکرد آنها می شود. از علائم میوپاتی التهابی می توان به موارد زیر اشاره کرد

• تنگی نفس
• سرفه
• احساس خفگی در حین خوردن
• درد در ماهیچه ها
• اختلال در راه رفتن
• مشکل در بالا رفتن از پله
• مشکل در بلند شدن از صندلی

میوپاتی سمی

میوپاتی سمی همانطور که از نام آن مشخص است زمانی رخ می دهد که وجود یک سم و یا دارو در عملکرد عضلات اختلال ایجاد کند. لازم به ذکر است مصرف بیش از حد الکل نیز می تواند سبب میوپاتی سمی شود. داروهایی که می توانند منجر به بیماری میوپاتی سمی شوند شامل موارد زیر هستند

• موارد مخدر همانند کوکائین و هروئین
• آفت کش ها و علف کش ها
• دگزامتازون و بتامتازون
• داروهای کاهش کلسترول همانند لووستاتین و نیاسین
• داروهای بی حسی و بیهوشی
• سایر داروها

میوپاتی غدد درون ریز

بیماری میوپاتی غدد درون ریز زمانی ظاهر می شود که اختلال در هورمون ها، عملکرد عضلات را تحت الشعاع قرار دهد. از شایع ترین اختلالات هورمونی می توان به مشکلات تیروئید و یا مشکلات کلیوی اشاره کرد.

میوپاتی عفونی

میوپاتی عفونی نیز همانطور که از نامش مشخص است بدلیل عفونت ظاهر می شود. عفونت در عملکرد صحیح عضلات اختلال ایجاد می کند.

میوپاتی ثانویه

میوپاتی ثانویه بدلیل تغییر سطح زیاد پتاسیم رخ می دهد.

نحوه تشخیص میوپاتی

پزشک از طریق روش های زیر می تواند این بیماری را تشخیص دهد

1. آزمایش خون
2. نمونه برداری از عضله
3. ام آر آی
4. ارزیابی فعالیت الکتریکی عضله

دکتر الهه محقق منتظری متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات در کرج برای تشخیص و درمان بیماری میوپاتی همره شماست.

درمان میوپاتی

تاکنون هیچ درمان موثری یافت نشده است که بتواند عضلات مبتلا به میوپاتی را بازسازی و بهبود بخشد. زمانی که علت میوپاتی مشخص شود درمان علت اصلی کمک شایانی به کاهش علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری می کند. معمولا از فیزیوتراپی برای درمان این بیماری استفاده می شود. انجام فیزیوتراپی امری ضروری برای بهبود بیماران مبتلا به میوپاتی است. همچنین فیزیوتراپی علائم ثانویه بیماری را نیز کاهش می دهد.
میوپاتی مادرزادی با گذشت زمان بدتر شده و یا ثابت خواهد شد و معمولا درمانی ندارد. اما میوپاتی هایی که بدلیل غیر مادرزادی و یا از نوع میوپاتی های عفونی و یا سمی هستند به محض تشخیص و کنترل قابل درمان هستند.