عفونت مغزی چیست؟
عفونت مغزی و یا آبسه مغزی (اپی دورال) به تجمیع چرک ناشی از یک عفونت باکتریایی در داخل مغز و یا در لایه خارجی غشایی که مغز و نخاع را می پوشاند گفته می شود. عفونت مغزی می تواند از طریق تبادل ترشحات تنفسی، سرفه و یا بوسیدن و دریافت باکتری از شخص دیگر منتقل شود. هر فردی امکان ابتلا به این بیماری را دارد و بیش تر کودکان و نوزادان در معرض این بیماری هستند. سه نوع از شایع ترین باکتری هایی که منجر به عفونت مغزی می شوند البته به جز در نوزادان به شرح زیر است
- استرپتوکوکوس پنومونیا (ایجاد کننده مننژیت پنومونی)
- نایسریا مننژیتیس (عامل مننژیت مننگوک)
- آنفولانزای نوع b (Hib)
برخی از بیماری ها نیز می توانند عفونت مغزی را با خود به همراه آورند همانند
- سرخچه
- سرخک
- هاری
- ایدز
- ویروس زیکا
علت عفونت مغزی
در اغلب موارد منشا عفونت باکتریال که سبب عفونت مغزی می شود را نمی توان مشخص کرد. در ادامه به سه علت شایع که می تواند منجر به عفونت مغز شود بیان شده است
- عفونتی که از جمجمه به داخل آن گسترش یافته است همانند عفونت استخوان و یا مغز استخوان، عفونت ایجاد شده در پشت گوش و سینوزیت
- عفونتی که در اثر شکستگی استخوان جمجمه ایجاد شده و سپس گسترش می یابد
- عفونتی که از سایر بخش های بدن و از طریق خون به مغز می رسند
چه عواملی خطر ابتلا به عفونت مغزی را افزایش می دهد؟
برخی عوامل و شرایط می تواند خطر ابتلا به عفونت مغزی را افزایش دهد همانند
- وارد شدن صدمه به سر
- تزریق مواد مخدر بصورت وریدی
- وجود عفونت در اطراف بینی، چشم و یا صورت
- وجود بیماری که منجر به کاهش مقاومت بدن شود همانند بیماری دیابت
- هر عاملی که منجر به ضعیف شدن دستگاه ایمنی بدن شود
- مصرف برخی داروها
علائم و نشانه های عفونت مغزی
علائم و نشانه های عفونت مغزی در عرض چند ساعت نمایان می شوند. علائم عفونت مغزی بسیار مشابه با تومورهای مغزی و سکته مغزی است. در ادامه به شایع ترین این علائم اشاره می کنیم
- حالت تهوع و استفراغ
- اختلال تکلم
- تشنج
- تب
- عدم هوشیاری
- اختلال در راه رفتن و حفظ تعادل
- بی حسی و یا فلج شدن نیمی از بدن
- درد کمر
بیشتر بخوانید: تشنج چیست؟
نحوه پیشگیری از عفونت مغزی
همانطور که در قبل تر نیز اشاره شد وجود هر گونه عفونتی در بدن می تواند زمینه مناسبی برای عفونت مغزی باشد در نتیجه در صورت وجود هر گونه عفونت در بدن به خصوص در صورت و دندان در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرده و عفونت را درمان کنید. مراقبت از سر نیز در انجام فعالیت ها، ورزش ها و یا موارد ساختمانی نیز بسیار مهم است تا از ایجاد هر گونه ضربه به سر محافظت شود. وجود هر یک از علائم و نشانه های زیر می تواند هشداری برای مراجعه به پزشک باشد
- در صورت داشتن یک یا چند مورد از علائم و نشانه های عفونت مغزی
- داشتن تبی بالای 8/38 و یا بیشتر
- داشتن علائم و نشانه هایی جدید و عدم امکان کنترل آن ها از طریق داروها
عوارض عفونت مغزی
عفونت و یا آبسه مغزی با تشخیص به موقع و شروع درمان زود هنگام معمولا درمان می شوند. اما درمان عفونت مغزی بستگی به محل آن نیز دارد. عوارض احتمالی که عفونت مغزی ممکن است به همراه داشته باشد می تواند بصورت زیر باشد
- تشنج
- اغما
- مرگ
- آسیب دائمی به مغز
درمان عفونت مغزی
زمانی که به جهت عفونت مغزی به پزشک متخصص مراجعه کنید برخی از آزمایشات همانند
- آزمایش خون
- آزمایش مایع نخاعی
- تست نوار مغز
- سی تی اسکن
- تصویر برداری از جمجمه
پس از مشخص شدن نتایج آزمایش برخی افراد نیاز به بستری و مراقبت ویژه خواهند داشت. برای از بین رفتن عفونت آنتی بیوتیک و روش جراحی وجود دارد.تمامی روش های درمانی بستگی به محل آبسه و عفونت دارد. افرادی که در مراکز درمانی بستری می شوند نیاز به استراحت خواهند داشت و اجازه فعالیت سنگین به آن ها داده نمی شود. رژیم غذایی بیمارانی که بستری شده اند بسیار مهم است و پس از ترخیص و بهبود محدودیتی وجود نخواهد داشت. اگر روش دارویی برای بیمار در نظر گرفته شود می بایست بیمار 4 تا 6 هفته از آنتی بیوتیک ها استفاده کند. همچنین داروهای ضد تشنج برای جلوگیری از حملات تشنجی ممکن است استفاده شود. در صورتی که نیاز به عمل جراحی وجود داشته باشد از داروی کورتیکواستروییدها برای کاهش ورم مغز استفاده می شود. دکتر الهه محقق منتطری متخصص مغز و اعصاب در کرج به جهت تشخیص و درمان عفونت مغزی همراه شماست.