بیش فعالی کودک چیست؟
همه ما در اطراف خود کودکی را مشاهده کرده ایم که نسبت به کودکان دیگر فعال تر بوده و بسیار باهوش و با استعداد هستند. این کودکان با وجود استعداد و هوش بالا نمی توانند بر روی یک موضوع تمرکز کنند و انرژی خود را در جهت مناسبی به کار گیرند. به این کودکان بیش فعال می گویند.
نحوه تشخیص بیش فعالی کودک
تشخیص بیش فعالی کودک در مقایسه با همسالان خود است. بدین صورت که کودک به میزان قابل توجهی نسبت به هم سالان خود فعال است. بیش فعالی معمولا در سنین کمتر از 12 سال مشاهده می شود اما ممکن است در کودکان زیر 7 سال نیز رخ دهد.
بیش فعالی را می توان از طریق نشانه های مختلفی شناسایی کرد از جمله
- مشکل در سازماندهی وظایف
- پرت شدن حواس
- مشکل در دنبال کردن کارها تا اتمام
- اجتناب از انجام کارهای سخت
- بی قراری
- صحبت بیش از حد
- کودک نا آرام
- ناتوانی در حفظ توجه به یک مساله
اصلی ترین نشانه ی بیش فعالی وجود الگوی مداومی است که سبب اختلال در رشد و عملکرد کودک می شود. معمولا نشانه های بیش فعالی در خانه، محل کار یا مدرسه مشاهده می شود.
علائم و نشانه های بیش فعالی چیست؟
اگر کودکی یک یا چند مورد از شرایط زیر را دارا باشد به احتمال زیاد دچار بیش فعالی است
- زمانی که کودک بر روی صندلی نشسته است دست و پایش را تکان می دهد
- اکثر اوقات کودک در حال دویدن است و از وسایل و اشیاء بالا می رود
- کودک در اکثر اوقات نمی تواند بدون سر و صدا در بازی ها و یا فعالیت ها شرکت کند
- کودک در اکثر مواقع در حال حرکت است
- کودک بیش از حد صحبت می کند
در صورتی که کودکی بیش از 6 ماه شرایطی مشابه شرایط اعلام شده را داشته و در سنین کمتر از 12 سال باشد بیش فعال است. لازم به ذکر است این نشانه ها می بایست حداقل در دو محیط متفاوت مشاهده شده و همچنین منجر به اختلال قابل توجهی در عملکرد و یا تحصیل کودک شود.
نحوه رفتار با کودکان بیش فعال
گذراندن وقت با کودک بیش فعال می تواند خسته کننده و طاقت فرسا باشد اما والدین و اطرافیان می توانند این بیش فعالی را کنترل کنند. والدین می توانند با هدایت انرژی های کودک در مسیر درست به کاهش علائم بیش فعالی و موفقیت کودک کمک شایانی کنند. هر چه والدین سریع تر و بصورت مداوم تر اقدام کنند می توانند نتایج بهتری نیز دریافت کنند. معمولا کودک بیش فعال دچار کمبودهایی در فعالیت های اجرایی هستند. این کودکان توانایی فکر کردن و برنامه ریزی کردن را ندارند و والدین می توانند در این مرحله با راهنمایی های مناسب کمک شایانی به کودک کنند.
علت اصلی بیش فعالی کودکان چیست؟
علت اصلی بیش فعالی کودک تا کنون مشخص نشده است. اما پزشکان احتمال می دهند که اختلالات سلامت روان و رفتار و همچنین ژنتیک نقش مهمی در بیش فعالی کودکان دارد. تحقیقات همچنین قرار گرفتن در میان سمومی همانند حشره کش ها و سرب و همچنین مصرف دخانیات و الکل قبل از زایمان را در بیش فعالی کودک دخیل می دانند. برخی متعقدند که مصرف شکر در بیش فعالی کودک نقش دارد اما در این خصوص تا به این لحظه موردی اعلام نشده است اما در رابطه با شکرهای فراوری شده در مواردی خاص ممکن است سبب بیش فعالی کودک شود.
آیا بیش فعالی کودک قابل درمان است؟
علائم و نشانه های بیش فعالی در کودکان معمولا خود به خود رفع می شود و با بالا رفتن سن از شدت علائم کاسته خواهد شد. تا کنون درمان دقیقی برای این اختلال یافت نشده است اما از طریق مصرف دارو و یا رفتار درمانی امکان کنترل علائم وجود دارد ولی اختلال بیش فعالی را از بین نمی برد. تحقیقات نشان داده است که پسران بیش تر از دختران دچار بیش فعالی هستند. آمار نشان می دهد که 12.9 درصد از پسران در سنین 2 تا 17 سالگی دچار بیش فعالی هستند در حالی که تنها 5.6 درصد از دختران دچار این اختلال می شوند. دکتر الهه محقق منتظری متخصص مغز و اعصاب در کرج به جهت تشخیص و کنترل بیش فعالی کودک همراه شماست.
